Kwaliteitsborging examinering
Kwaliteitsborging bij examinering is het geheel van maatregelen dat zorgt voor het behouden of verbeteren van kwaliteit van examinering. Deze taak volgt op de verantwoordelijkheid die een school heeft om ervoor te zorgen dat er een gezamenlijk beeld is over wat men verstaat onder kwaliteit (vastgelegd in de visie) en de taak om de kwaliteit op het gewenste en vereiste niveau te brengen. Het uiteindelijke doel van kwaliteitsborging is dat niemand twijfelt aan de kwaliteit van examinering. Als mbo-school (of als verantwoordelijke) weet je de risico's tot een minimum te beperken, heb je goed zicht op de kwaliteit van afname en beoordeling en weet je tijdig bij te sturen als dat nodig of wenselijk is. De plan - do - check - actcyclus (ook wel pdca- of kwaliteitscyclus) is een veelgebruikt hulpmiddel om kwaliteitsborging cyclisch en systematisch vorm te geven.
Kwaliteitsborging in de Procesarchitectuur examinering en de pdca-cyclus
De Procesarchitectuur examinering (PE) verbeeldt schematisch het proces van examinering en de borging daarvan. Het zijn alle stappen die een mbo-school neemt om te zorgen voor een goede kwaliteit van examinering. De PE bestaat uit de vier fasen van de pdca-cyclus én geeft de pdca-cyclus van het gehele examenproces weer. In de 'Do-fase' van deze cyclus bevinden zich de vijf gekleurde procesgebieden van de procesarchitectuur. Elk gekleurd procesgebied kent een eigen pdca-cyclus, herkenbaar aan de grijze balk onder de gekleurde procesgebieden.
De diverse servicedocumenten in de checkfasen van deze procesgebieden van de Procesarchitectuur examinering helpen om de kwaliteit van examinering in beeld te brengen, op orde te houden of te verbeteren.
De fasen van de pdca-cyclus kunnen als volgt omschreven worden[1], [2]:
- PLAN: formuleren of bijstellen van beoogde (kwaliteits)doelen en maken van plannen om deze te realiseren: welke doelen leggen we vast, welke kwaliteit streven we na, wat moeten we daarvoor regelen, plannen en vastleggen?
- DO: uitvoeren van activiteiten om beoogde doelen te realiseren: hoe voeren we uit, hoe zorgen we dat het loopt zoals gepland?
- CHECK: evalueren of de beoogde doelen bereikt zijn en in beeld brengen van mogelijke verklaringen daarvoor: hoe evalueer je de kwaliteit, hoe bepaal je risico’s, welke oorzaken liggen daaraan ten grondslag?
- ACT: vaststellen welke acties nodig zijn om de behaalde resultaten te borgen of te verbeteren: hoe kom je tot borging en verbetering, welke acties zijn nodig?
[1] Vink, R. en Willemse, P. (2015). De kracht van de examencommissie, kritische succesfactoren. Tilburg: IVA Onderwijs.
[2] Oomens M., Buynsters, M., Donker, A., Geldhof, T., den Boer, P., Firetman, J. , Verhaegh, T. en Eheren, M. (2015). Informatiegebruik voor kwaliteitsverbetering. Utrecht/Nijmegen: Oberon & KBA.
